Zijn hoge gasprijzen goed voor het klimaat?

De aardgasprijzen stijgen. Menig Nederlander zal zich bedenken hoe de stijgende energierekening kan worden omgebogen. Besparen op het verbruik van aardgas lijkt dan een logische gedachte. Vanuit die lijn redenerend lijken de hoge gasprijzen goed voor het klimaat. Alleen gaan hoge gasprijzen huiseigenaren ook daadwerkelijk aanzetten tot energie besparen?

Nog 99 maanden te gaan tot 2030
Ongeveer 100 maanden voor 2030 is een belangrijk rapport van de IPCC verschenen, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. 2030 is een belangrijk jaartal in het Klimaatakkoord Parijs en in het Nationale Klimaatakkoord. Nederland moet dan minimaal 49% van de broeikasgassen zijn gereduceerd ten opzichte van 1990. Dat is nodig om de stijging van de temperatuur op aarde te beperken. Dit inspireerde mij om tot 2030 iedere maand een blog te gaan schrijven over de klimaatverandering en hieraan gerelateerde thema’s. 

Minder aardgas verbruiken is goed voor het klimaat. Tenminste wanneer dit het gevolg is van beter isoleren van de woning, het gebruik van een duurzame warmtebron of door ander energiegedrag. De thermostaat een graadje lager of korter douchen. Immers minder aardgas verbruiken betekent minder CO2 uitstoten. En dat is goed om klimaatverandering tegen te gaan.

Mijn twijfel

Vraag is of deze beweging ook daadwerkelijk en breed op gang komt. Terwijl je nu dus een hogere energierekening gaat betalen moet je tegelijkertijd ook investeren in het isoleren van de woning. Of het aanschaffen van een alternatieve duurzame warmtebron. Dan geef je op twee fronten meer geld uit dan je gewend bent. Natuurlijk is dat slim als je de financiële middelen hebt, alleen dat is zeker niet voor een ieder weggelegd. Dus moet er of geleend worden of eerst wachten tot de energierekening weer daalt. En als de rekening eenmaal weer omlaag gaat is het maar de vraag of er dan geïnvesteerd wordt in besparen. We hebben immers ook nog zoveel andere wensen…. Al met al vind ik dit een nogal wankel gedachtegoed dat de hoge gasprijs goed voor het klimaat is.

Compensatie rijksoverheid

Om de pijn van de hoge energierekening te verzachten kwam de rijksoverheid snel met compenserende maatregelen. Het verlagen van de energiebelasting voor particulieren en kleinere afnemers. Dat lijkt sympathiek en electoraal ook slim. Alleen minder inkomsten bij de rijksoverheid betekent of dat diezelfde rijksoverheid bekrimpt op uitgaven of elders belastingen gaat verhogen om weer in balans te komen. Toch? Ook worden bedrijven met grote afnames tegemoet gekomen. Echter omdat die geen of nauwelijks energiebelasting betalen, is deze compensatie een directe uitgave van de rijksoverheid die dus sowieso om compensatie door andere belastingen vraagt. En met compensatie heb je zeker nog niet de extra financiële ruimte om te investeren in isolatie of andere maatregelen. Dus of compensatie daadwerkelijk gaat leiden tot een blijvend lager aardgasverbruik van woningen en gebouwen betwijfel ik.

Idee spaarzegelactie

Volgens mij is financiële hulp van de overheid zeker nodig. Ik noem dat normaal ‘subsidie’, alleen in dit idee noem ik het een ‘spaarzegelactie’. Nederlanders zijn daar immers gek op. Mijn idee is dat je de energiebelasting die je nu per kuub aardgas betaalt  op een eigen fictieve spaarrekening stort. Dit ‘spaartegoed’ zet je vervolgens in om isolerende maatregelen of duurzame warmtebronnen te betalen. Dat werkt volgens mij stimulerend en voorziet er in dat ook daadwerkelijk het aardgasverbruik verminderd. Natuurlijk kost deze maatregel de rijksoverheid ook geld, echter ongeveer evenveel als de 3 miljard die het rijksoverheid nu reserveert voor compensatie. Een belangrijk verschil is echter dat op deze manier we echt stappen zetten om op aardgas te besparen. En zo is de hoge gasprijs wel goed voor het klimaat.