Konden we elektriciteit maar net zo eenvoudig opslaan als wijn

Opnieuw wordt er getornd aan het opwekken van kilowatturen met je eigen zonnepanelen op je eigen dak. Terwijl er notabene plannen liggen om het salderen af te bouwen. Dat voorstel ligt al bij de Eerste Kamer. Alleen nu het kabinet demissionair is, wordt dit onderwerp mogelijk controversieel verklaard. Dat betekent dat pas na de komst van een nieuw kabinet deze wetswijziging mogelijk voor stemming naar de Eerste Kamer wordt gestuurd. Ik ben daar niet rouwig om, want ik blijf erbij dat salderen een prima en eenvoudige regeling is die helpt om de energietransitie verder te helpen. Salderen is ‘klein bier’ vergeleken de 30 miljard euro per jaar aan subsidie voor fossiele energie. Echter dit duurt energieleverancier Vandebron blijkbaar te lang en zij bedachten een eigen regeling en komen met een boetesysteem op de proppen. Je moet maar durven in tijden van klimaatverandering!

Nog 77 maanden te gaan tot 2030

Ongeveer 100 maanden voor 2030 is een belangrijk rapport van de IPCC verschenen, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. 2030 is een belangrijk jaartal om de doelen van het Klimaatakkoord Parijs, de Klimaatwet en van het Nationale Klimaatakkoord te halen. Nederland moet dan minimaal 55% van de broeikasgassen hebben gereduceerd ten opzichte van 1990. Dat is nodig om de stijging van de temperatuur op aarde te beperken. Dit inspireerde mij om iedere maand tot 2030 een blog te gaan schrijven over de klimaatverandering en hieraan gerelateerde thema’s.

Boetesysteem

Energieleverancier Vandebron heeft een boetesysteem bedacht voor eigenaren van zonnepanelen. Dit boetesysteem moet helpen om klanten zonder zonnepanelen te compenseren. De redenatie bij Vandebron is dat de prijs van een kilowattuur laag is wanneer de zon veel schijnt. Op dat moment leveren klanten met zonnepanelen stroom terug. Die stroom kunnen ze later weer afnemen als de zon niet schijnt, echter de prijs van een kilowattuur kan dan hoger zijn. Dat is het principe van salderen. Vandebron vindt dat door deze ‘compensatie’ klanten zonder zonnepanelen te veel betalen voor hun kilowatturen. Beetje ingewikkeld mogelijk, maar als we het simpel houden dan wil Vandeborn gewoon meer geld verdienen. Dat mag, alleen geef daar niet de klanten met zonnepanelen de schuld van. Deze actie en communicatie helpt namelijk de energietransitie niet die al zo moeizaam verloopt.

Netcongestie

Het argument om te stoppen met salderen of een boetesysteem in te voeren heeft helemaal niets te maken met het oplossen van de netcongestie. Ik las daar afgelopen week een column over. Dat is onzin. Eigenlijk zijn energieleveranciers denk ik stiekem wel blij dat de omvormers van zonnepanelen in sommige delen van Nederland afschakelen bij mooi weer vanwege een te kort aan capaciteit in de laagspanningsnetten van de netbeheerders als Enexis, Liander en Stedin. Immers dan kan er niet worden terug geleverd en hoeven de energieleveranciers deze stroom ook niet op een ander moment met duurdere kilowatturen te ‘compenseren’. Netcongestie is het vraagstuk voor de netbeheerders, niet voor de energieleveranciers.

Energietransitie is niet gebaat met ruis

Dit gerommel van energieleveranciers beperkt zich niet tot Vandebron. Er zijn meer leveranciers die soortgelijke mechanismen inbouwen of plannen daarvoor hebben. Deze ‘ontmoedigingsregelingen’, samen met de gedachte om het salderen af te schaffen, helpen nu niet om inwoners te stimuleren om zonnepanelen te leggen op hun daken. Ik hoor veel mensen in mijn omgeving die in de wachtstand gaan. Dat is wel het laatste wat de energietransitie naar fossielvrij kan gebruiken! Juist zonnepanelen op je eigen dak zorgt voor ander en bewuster energiegedrag. En hoe meer zonnepanelen op daken, des te minder zonnepanelen en windmolens in de weilanden komen. Dat is een veel gehoord argument: leg eerst de daken maar vol. Deze ruis helpt daar niet bij.

Moet salderen tot in de eeuwigheid blijven bestaan?

Nee, dat geloof ik ook niet. De kunst is volgens mij om te stimuleren dat eigen opgewekte elektriciteit thuis of zeer lokaal wordt verbruikt. Dat kan met slimme energiemanagementsystemen of met opslag in auto-, thuis- of buurtaccu’s. De energietransitie is gebaat bij verdere ontwikkeling en betaalbaarheid van deze technieken. Ook ander energiegedrag helpt, verbruiken op moment dat je zelf energie opwekt. Daar hebben overheden, netbeheerders, energieleveranciers en hun klanten allemaal een rol in. En tot die tijd geen gekkigheid met boetesystemen en dergelijke en laten we de salderingsregeling met rust.